مسئول مرکز مالکیت فکری پارک علم و فناوری دانشگاه سمنان از ثبت اختراع «قالب اکستروژن پیچشی لایهای برای تولید مواد فوقریزدانه» با تلاش محققان دانشکده مهندسی مکانیک و با همکاری پارک علم و فناوری دانشگاه سمنان خبر داد.
در این طرح با بهکارگیری اصول روش ساخت شی لایهای، قالب اکستروژن پیچشی بهصورت چندلایه و از روی هم قرار گرفتن لایههای مختلف ورق فولادی ساخته شده است. لایههای قالب دارای هندسه مشابه بوده و برای ایجاد کانال پیچشی، هر لایه نسبت به لایه کناری آن دارای پیچش زاویهای مشخص است. با توجه به قابل تغییر بودن تعداد لایهها و نیز زاویه پیچش آنها، میتوان کانالهای متعدد با طول و زاویه مارپیچ مختلف ایجاد کرد. این قالب برای تولید ساختارهای فوقریزدانه در مواد فلزی استفاده میشود و از کاربردهای آن میتوان به بهبود خواص ایمپلنتهای پزشکی و بازیافت آلیاژهای غیرآهنی اشاره کرد. این اختراع جزو طرحهای برگزیده کانون شکوفایی خلاقیت مرکز کارآفرینی و نوآوری پارک علم و فناوری دانشگاه سمنان بوده است.
دکترعبدالواحدکمی، عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی مکانیک، مهندس حسین یوسفی کلاته شادی، فارغالتحصیل دوره کارشناسی مهندسی ساخت و تولید این دانشکده به همراه دانشگاه سمنان این اختراع را در اداره کل ثبت اختراعات کشور به شماره ۱۰۳۵۷۲ به ثبت رساندند.
با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران ، در ماه جاری شاهد رونمایی از 57 پروژه و محصول جدید فناورانه نانو تکنولوژی بود.
به گفته دکتر سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری، در حال حاضر ایران از لحاظ مقالات نانو در رتبه چهارم جهان قرار دارد و از ۲۷۰ شرکت موجود، میزان فروش محصولات دانش بنیان به ۸ هزار میلیارد تومان رسیده است. همچنین سالانه توسعهای صد در صدی در حوزه نانو رخ میدهد.
وی همچنین گفت: در این زمینه لازم است نیازهای مهم و تأثیرگذار انواع صنایع کشور که توسط تحریمها از آنها محروم شدهایم، شناسایی شود. عمده این محصولات ارایه شده قبل از تولید، مشتری خود را دارند و مشکلی برای فروش آنها وجود ندارد.
در حال حاضر 140 شرکت در سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران مشغول فعالیت هستند و با فعال شدن مجموعه نانو در این سازمان و با حمایتهای ستاد نانو، این سازمان شاهد تحولات بسیار خوبی بوده است.
فناوران پارک علم و فناوری خلیج فارس موفق به اختراع دستگاه خودآبیار فتیلهای شدند که باعث کاهش ۹۰درصدی مصرف آب میشود.
کمبود منابع آبی و نیاز کشور به کاشت نهال، محیطزیست را دچار نوعی دوگانگی کرده است که به اعتقاد کارشناسان، راه گذر از آن استفاده از فناوریهای نوین برای آبیاری درختان و به دنبال آن داشتن هوای با طراوت و محیطزیست سالم است.
خشکسالی و تغییر اقلیم از یک سو و سنتی بودن روش آبیاری از سوی دیگر، موجب هدررفت چشمگیر منابع آبی و تلفشدن آب میشود. به تبع آن، آب مورد نیاز و قابل دسترس گیاه نیز هدر میرود.
آب در کشور ما کالایی اقتصادی نیست؛ بلکه سرمایهای ملی و استراتژیک است. جهاد کشاورزی هم به سمت تغییر شیوه آبیاری حرکت میکند.
این اختراع که با عنوان تجاری آناوان ثبت شده، یک دستگاه خود آبیار فتیلهای است که اقدام به آبیاری زیرسطحی نهال و درختان میکند و سبب ۹۰ درصد صرفهجویی در آبیاری کشاورزی میشود و از علفهای هرز اطراف نهال جلوگیری میکند. این طرح، طرح برتر مقابله با خشکسالی در جشنواره ۹۷ شده است.
در حال حاضر میزان آبیاری فضای سبز که در جنوب انجام میشود، تقریباً هر دو روز یکبار ۴۰ تا ۶۰ لیتر آب بهازای هر نهال است، اما دستگاه اختراعی خودآبیاری فتیلهای این قابلیت را دارد که برای یک نهال در طول سه ماه فقط ۱۵ لیتر آب مصرف کند. نمونه خارجی این دستگاه هلندی است که با ۲۰ یورو ساخته میشود.
یکی از اجزای مهم در زیستبوم فناوری «ناحیه نوآوری» است که بر اساس تعریف ارائهشده در سایت IASP «نواحی نوآوری مکانهایی هستند که برای جذب افراد کارآفرین، بااستعداد، مشاغل دانشبنیان و سرمایهگذاریها طراحی شدهاند. این نواحی با توسعه و ترکیب مجموعهای از داراییهای زیربنایی، نهادی، علمی، فناوری، آموزشی و اجتماعی به همراه ارائه خدمات باارزش افزوده، میتوانند به نتایجی همچون توسعه اقتصادی و رفاه پایدار برای جامعه برسند».
برای تحقق این هدف، اخیرا دانشگاه تهران، بزرگترین ناحیه نوآوری کشور را راهاندازی کرده و یکی از مهمترین پیشگامان کشور در خلق این پدیده نوظهور در کشور است. در این ناحیه سه هاب منطقه نوآوری شهر دانش ، منطقه نوآوری اینترنت اشیا و منطقه نوآوری کسبوکارهای خرد و کوچک قرار گرفته است. همچنین در این ناحیه نوآوری کشور، اولین آزمایشگاه نوآوری باز5G و سرویسهای اینترنت اشیا ایجاد میشود.
مراکز رشد فناوری از جمله نهادهای تاثیرگذار در زیستبوم نوآوری کشور محسوب میشوند. این مراکز با پذیرش و حمایت از کسب و کارهاینوپا، آنها را برای ورود به صنعت و تجارت آماده میکنند. با توجه به اهمیت مراکز رشد، معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری تا کنون از تاسیس نزدیک به 200 مرکز رشد مختلف در کشور حمایت کرده است.
معمولا مراکز رشد در همکاری با یک نهاد، دستگاه، دانشگاه، هلدینگ یا شرکت بزرگ ایجاد میشود. این نهادها، نقش حامی مرکز رشد را ایفا و برای رفع نیازهای فناورانه خود، برای استارتاپها ریلگذاری میکنند.
در صورت تامین فضا برای ایجاد مرکز رشد، معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری سعی میکند تا دیگر امکانات مورد نیاز این مراکز را فراهم کند. استارتاپهای منتخب نیز در صورت نوآورانه بودن طرح و ایده خود میتوانند برای تجاریسازی آن از حمایت این معاونت برخوردار شوند.
این مراکز به ویژه در استانها و مناطق ضعیف ایجاد شدهاند تا به مثابة موتور محرکه اقتصادی آن مناطق عمل کنند. برای مثال تنها در استان سیستان و بلوچستان پنج مرکز رشد در همکاری با مراکز دانشگاهی این استان ایجاد شده است.
آزمایشگاه ملی قوای محرکه پیشرفته برای تست میزان آلایندگی قوای محرکه الکتریکی، احتراقی و هیبریدی با سرمایهگذاری سه جانبه معاونت علمی و فناوری، دانشگاه تهران و یک شرکت دانشبنیان آماده بهرهبرداری شد. در حال حاضر یکی از مسائل مهم کشور، آلودگی هوای کلانشهرها و مصرف سوخت بیرویه در بخش حملونقل است، به طوری که بر اساس گزارش ها حدود ۷۰ درصد آلایندگی شهرهای بزرگ ناشی از منابع متحرک است.
یکی از مهمترین راهحلهای پذیرفته شده در دنیا برای مقابله با این معضل، طراحی و تولید قوای محرکه با سطح مصرف و آلایندگی بسیار پایین یا حتی بدون آلایندگی است.
با توجه به اعداد و ارقام موجود در کشور، اگر جهشی در فناوری تولید قوای محرکه داخلی اتفاق نیفتد، خودروهای بومی بیش از دوبرابر میانگین خودروهای تولیدی دنیا گازهای گلخانهای تولید و منتشر میکنند.
این آزمایشگاه، پیشرفتهترین و مجهزترین آزمایشگاه طراحی و توسعه قوای محرکه (الکتریکی، هیبریدی و احتراقی) کشور است که قابلیت توسعه و آزمون انواع قوای محرکه برای خودروهای سبک و سنگین تا سطح استاندارد آلایندگی یورو ۶ و توان ۵۷۵ اسب بخار را دارد. با راهاندازی این آزمایشگاه، دانشگاه تهران جزء ۵ دانشگاه برتر دنیا در حوزه طراحی و توسعه قوای محرکه قرار میگیرد.
آزمایشگاه ملی قوای محرکه نخستین آزمایشگاه کشور خواهد بود که قابلیت تست موتور خودروهای سنگین (اتوبوس، کامیون و تریلی) تا سطح استاندارد آلایندگی یورو ۶ را دارا است و با راهاندازی آن استاندارد آلایندگی خودروهای سنگین ( TA و SOP ) که طی ۱۰ سال گذشته به علت نبود تجهیزات و زیرساختهای تست آلایندگی در داخل کشور معطل مانده بود، میسر خواهد شد.
از جمله قابلیتهای دیگر این آزمایشگاه، می توان به دارا بودن امکانات تست قوای محرکه الکتریکی و هیبریدی اشاره کرد که شامل «سلول تست باتری پک و ادوات الکترونیک قدرت در کنار سلولهای تست AC با قابلیت تست موتورهای کششی مختلف در کاربرد خودروهای سواری، سنگین و حتی وسایل نقلیه ریلی سبک مانند مترو» میشود.
درحالی که تا سال ۹۲ تنها ۱۵ شرکت دانشبنیان در استان قم وجود داشت، این آمار در دولت تدبیر و امید به ۹۴ شرکت افزایش یافته است. اقتصاد مبتنی بر دانش وقتی کارآمد است و منجر به توسعه اقتصادی میشود که این فناوریها کاربردی شده و منجر به تولید شود. یکی از سازوکارها برای تجاریکردن ایدهها و فناوری، شکلگیری فنبازارها در سطح ملی و استانی است که بهمثابة واسطههایی بین عرضهکننده، متقاضی و بازار نقشآفرینی میکنند.
محسن آزادی و همکارانش از دانشگاه پنسیلوانیا، با استفاده از نانولولههای کربنی هواپیماهای بسیار کوچکی ساختند که میتوانند در لبه جو زمین پرواز کنند؛ جایی که معمولا هواپیماها و بالنها به دلیل غلظت کم اتمسفر امکان پرواز ندارند.
یافتههای اخیر محققان دانشگاه پنسیلوانیا در آمریکا نشان میدهد هواپیماهای کوچک که انرژی خود را از نور خورشید میگیرند، میتوانند بیش از حد توان هواپیماهای رایج اوج بگیرند.
جو زمین در ارتفاعات بین ۵۰ تا ۸۰ کیلومتری سطح زمین، که «مزوسفر» نامیده میشود، بسیار نازک است؛ به طوری که هواپیماها و بالنها نمیتوانند پرواز کنند. با وجود این، محسن آزادی و همکارانش در دانشگاه پنسیلوانیا نوید فناوری را میدهند که قادر است از نور استفاده کند تا اجسام را به پرواز در آورد. نتایج این پروژه در نشریه Science Advances به چاپ رسیده است.
یک شرکت دانشبنیان به همت متخصصان خود موفق به تولید صمغ زانتان شد تا علاوهبر قراردادن ایران در جرگه کشورهای تولیدکننده این محصول راهبردی پرکاربرد، صنایع مختلف کشور را نیز بهرهمند کند.
این شرکت دانشبنیان با تولید صمغ زانتان، نیاز صنایع مختلف شیمی، غذایی، فرآوردههای نفتی و مواد آرایشی را پاسخ داد، محصولی بسیار پرکاربرد و مهم که بازار واردات داغی داشت. این شرکت با تولید این ماده ایران را در فهرست کشورهای محدود تولیدکننده این ماده قرار داد.
صمغ زانتان یک ماده افزودنی غذایی است که به ضخیم شدن محصولات غذایی کمک میکند. این ماده معمولا در صنایع، جایی که به اتصال مواد به یکدیگر نیاز است کاربرد دارد. همچنین صمغ زانتان یک تثبیتکننده است. این صمغ از گلوکز حاصل از غلات مانند ذرت، سویا یا گندم و گاهی از لاکتوز (قند حاصل از شیر) تولید میشود. از نیشکر و چغندر نیز میتوان به عنوان منبع گلوکز در محصول استفاده کرد.
این ماده در صنایع بالادستی نفت، صنایع غذایی، بهداشتی و آرایشی، داروسازی، رنگهای ساختمانی، لعاب و سرامیک، نساجی، سرامیک، کشاورزی و راهسازی و معدن کاربرد بسیاری دارد.
منابع: